Veel oudere mensen stellen hun arts de vraag of er iets kan worden gedaan om te voorkomen dat ze de ziekte van Alzheimer krijgen. De auteur van dit redactioneel artikel besteedt aandacht aan deze vraag naar aanleiding van een artikel dat elders in dezelfde editie van het tijdschrift staat (‘The prevention of Alzheimer’s disease: lessons learned and applied’).

Volgens de auteur koesteren sommige artsen en veel ouderen de hoop dat de ziekte farmacologisch kan worden voorkomen of bestreden (‘a magic pill’). Deze optie lijkt hem echter onwaarschijnlijk. Een grotere kans op een succesvolle benadering biedt een individuele multipele preventieve interventie, gericht op de individuele genetische, pathologische en biologische risicofactoren voor het ontstaan van de ziekte. Daarbij dient men zich te realiseren dat de hersenziekte al begint te ontstaan decennia voorafgaand aan de presentatie van de eerste symptomen. In een onderzoek dat deze preventieve benadering als doelstelling had, werd gevonden dat reductie van 10% tot 25% van 7 risicofactoren wereldwijd kan leiden tot preventie van 1,1 tot 3 miljoen gevallen van de ziekte van Alzheimer. Deze risicofactoren zijn: diabetes mellitus, hypertensie, obesitas, roken, depressie, cognitieve inactiviteit, laag opleidingsniveau en fysieke inactiviteit.

Een algemene trend is dat zorgplannen worden gemaakt op grond van bewijskracht die is vergaard met grote cohortonderzoeken. Dat betekent dat die zorgplannen zijn afgestemd op de ‘gemiddelde patiënt’, in plaats van op het individu. Om deze trend te doorbreken, is het zaak per individu bloedonderzoek te verrichten en gegevens te verzamelen over medische voorgeschiedenis, leefstijl, fysieke conditie en cognitieve conditie. Op basis van de daarmee gevonden risicofactoren voor de ziekte van Alzheimer kan een individuele multipele preventieve interventie worden opgesteld.

Conclusie. De auteur bepleit veel van deze “N = 1-preventie-interventies” goed gedocumenteerd uit te voeren zodat op termijn kan worden bepaald of deze benadering doelmatig is.

Bron

Isaacson R. Is Alzheimer’s prevention possible today? J Am Geriatr Soc 2017; 65: 2153-2154.