Gerodontologie

Sarcopenie is verlies van spiermassa en spierkracht bij het ouder worden. Pas de laatste jaren krijgt sarcopenie aandacht in het geriatrisch wetenschappelijk onderzoek. De auteur van dit redactioneel bericht vindt het hoog tijd dat de huidige stand van de wetenschap op het gebied van sarcopenie wordt toegepast in de zorgverlening aan ouderen.

Door een groep deskundigen is in 2010 een consensusartikel over de diagnostiek van sarcopenie gepubliceerd (Age Ageing 2010; 39: 412-423). Vervolgens zijn diverse publicaties verschenen over de prevalentie van sarcopenie. In het Verenigd Koninkrijk zijn bijvoorbeeld prevalenties gemeld van 4,6 en 7,9 onder gemiddeld 67-jarige mannen respectievelijk vrouwen. Voor ouderen in zorginstellingen varieerden de gepresenteerde prevalenties in diverse landen van 14 tot 33 en voor thuiswonende ouderen van 1 tot 29. Bij acuut in een medisch centrum opgenomen ouderen was de prevalentie ongeveer 10. Centraal in de behandeling en preventie staat lichamelijke inspanning en dan vooral die onder weerstand. Minder duidelijkheid bestaat over hoe lang en hoe intensief die inspanning per dag moet zijn. Een tweede behandel- en preventiemethode is voeding. Hierover is echter nog weinig bekend. Kleinschalige onderzoeken hebben een positief effect aangetoond van het aminozuur leucine en zijn metaboliet hydroxymethylbutyraat en van omega 3-vetzuren. Het lijkt logisch dat de gebruikelijke voedingsadviezen voor ouderen, zoals suppletie van vitamine D bij deficiëntie en voldoende inname van proteïnen en energie, ook een positief effect hebben op sarcopenie. Hoewel het onderzoek naar sarcopenie is gefocust op de problematiek die zich voordoet op oudere leeftijd, lijkt het zinvol ook preventief te kijken naar de spiermassa en de spierkracht op jongere leeftijd. Zelfs het geboortegewicht en de voeding tijdens de vroege levensperioden zouden invloed kunnen hebben op (de mate van) sarcopenie op oudere leeftijd.

Samenvattend: sarcopenie is een geriatrisch syndroom dat meer aandacht verdient. Diagnostiek kan plaatsvinden door registratie van loopsnelheid, spiermassa en spierkracht. De aangewezen preventie en behandeling bestaan uit lichaamsbeweging, lichamelijke inspanning en voedings­adviezen.

Bron

Sayer AA. Sarcopina the new geriatric giant: time to translate research findings into clinical practice. Age Ageing 2014; 43: 736-737.