Samenvatting

Persoonlijkheidsstoornissen komen vaak voor en vergroten de kans op een scala van ernstige tandheelkundige problemen. In de mondzorgpraktijk is een dergelijke diagnose echter vaak niet bekend en ook niet altijd onmiddellijk herkenbaar. Door schade en schande kan dat zichtbaar worden. Het kan leiden tot spanningen in de samenwerking en de opbouw van vertrouwen in de behandelrelatie. De grootste problemen in het contact worden gezien bij patiënten met een ernstige (borderline-)persoonlijkheidsstoornis, hetgeen vaak terug te voeren blijkt op een voorgeschiedenis van (vroeg)-kinderlijke verwaarlozing en traumatisatie. Van groot belang is om relevante patronen tijdig te herkennen en (dreigende) vertrouwensbreuken in het contact waar mogelijk te herstellen. Dit vereist tijdig herkennen, begrijpen, verdragen, begrip tonen en geduld betrachten, maar ook het respectvol stellen en bewaken van realistische grenzen. Handhaven van het eigen ‘mentaliseren’, door middel van overleg en intervisie, kan daarbij heel behulpzaam zijn.