Gerodontologie

In Canada is een nationaal gezondheidsonderzoek uitgevoerd met onder andere als bevinding dat de mondgezondheidsproblemen van veel ouderen niet worden behandeld. Dit artikel gaat over de oorzaken en de ethische implicaties van deze bevinding.

Het gezondheidszorgsysteem in Canada heeft als belangrijk principe het voorkomen van discriminatie op grond van inkomen, leeftijd en gezondheidstoestand. Reguliere mondzorg behoort echter niet tot de zorgverlening die wordt vergoed uit de algemene middelen. Inwoners kunnen wel op kosten van hun werkgever bij een mondzorgverlener een verstrekkingenpakket aanschaffen. Werknemers van kleine bedrijven, werknemers met een beperkt dienstverband en gepensioneerden hebben deze mogelijkheid niet en moeten dus privé een verstrekkingenpakket aanschaffen of de reguliere mondzorg zelf bekostigen. De gezondheidszorg kent op dit gebied dus wel degelijk sociale ongelijkheid, onder andere voor ouderen. Volgens de auteurs van dit artikel is dit gezondheidszorgsysteem mede de oorzaak van financiële, gedragsmatige en fysieke belemmeringen voor goede mondzorgverlening aan financieel minder draagkrachtige ouderen.

Behandelbeslissingen worden vaak bepaald door de beperkingen van het verstrekkingenpakket en de financiële draagkracht van ouderen. Gedragsmatige belemmeringen zijn er zowel bij ouderen als bij mondzorgverleners. Ouderen vragen alleen zorg als ze acute problemen hebben en denken vaak dat verlies van gebitselementen onderdeel van de veroudering is. Mondzorgverleners hebben nauwelijks interesse voor zorgverlening aan (kwetsbare) ouderen en vinden dat deze zorgverlening doorgaans complex is en slecht wordt gehonoreerd. Fysieke belemmeringen zijn dat mondzorgverleners minder geneigd zijn zich te vestigen op het platteland en niet altijd bereid zijn tot zorgverlening aan huis of in een woonzorgcentrum, dat mondzorgpraktijken soms niet toegankelijk zijn voor mensen met lichamelijke beperkingen en dat niet alle mondzorgverleners in staat zijn zorg te verlenen aan mensen met cognitieve beperkingen.

De auteurs menen dat zowel de samenleving in zijn geheel als de mondzorgverleners het als een sociale verantwoordelijkheid en plicht moeten beschouwen om een eind te maken aan de sociale ongelijkheid in de mondzorgverlening aan ouderen.

Bron

Yao CS, MacEntee MI. Inequity in oral health care for elderly Canadians: Part 2. Causes and ethical considerations. J Can Dent Assoc 2014; 80: e10.