Chronisch nierfalen (CNF) wordt gedefinieerd als een groep afwijkingen in de nierstructuur of in de functionele belasting gedurende een periode van minimaal 3 maanden en met een negatieve invloed op de gezondheid van de betreffende persoon. Deze conditie is progressief en irreversibel, en kan in een later stadium leiden tot noodzakelijke hemodialyse. Cardiovasculaire ziekte is de meest voorkomende comorbiditeit en is vaak de doodsoorzaak bij deze categorie patiënten. Het mechanisme achter deze associatie is niet duidelijk. De aanwezigheid van de traditionele risicofactoren zoals hypertensie, diabetes mellitus, roken, zittende levensstijl en hyperlipidemie, verklaren de hoge prevalentie niet volledig. Een van de cardiovasculaire afwijkingen is atherosclerose, waarbij de vorming en opstapeling van plaques met daarin vet, cholesterol, fibreus weefsel en macrofagen, gevoelig zijn voor calcificatie. Panoramische röntgenopnamen worden in de tandheelkunde veel gebruikt en kunnen nuttig zijn bij het opsporen van dergelijke calcificaties in de arteria caritis (CAC). Het doel van dit onderzoek was om de aanwezigheid en geassocieerde factoren van CAC te bepalen bij CNF-patiënten die onderhevig zijn aan hemodialyse.

In totaal werden 309 panoramische röntgenopnamen van CNF-patiënten met hemodialyse beoordeeld door een radioloog. Van hen waren 180 mannen en 129 vrouwen, de gemiddelde leeftijd was 43,7 jaar. Verder werden de volgende factoren in kaart gebracht: geslacht, tijdsduur hemodialyse, hypertensie, diabetes mellitus, biochemische parameters en mogelijk andere systemische afwijkingen.

Gebaseerd op de panoramische röntgenopname kwam bij bijna 16% van deze patiënten een CAC voor, geassocieerd met leeftijd, geslacht en diabetes mellitus. Verder was er een verband tussen het voorkomen van CAC en de tijdsduur van de hemodialyse.

Conclusie. Bij een aanzienlijk percentage van de patiënten met chronisch nierfalen werd op de panoramische röntgenopname een calcificatie van de arteria carotis aangetroffen. Deze calcificatie werd vaker aangetroffen bij oudere patiënten, vrouwen, patiënten met diabetes mellitus en patiënten die al langere tijd hemodialyse ondergingen.

Bron

Maia PRL, Medeiros AMC, Pereira HSG, Lima KC, Oloveira PT. Presence and associated factors of carotid artery calcification detected by digital panoramic radiography in patients with chronic kidney disease undergoing hemodialysis. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol 2018, 126: 198-204.