Mechanische verwijdering van orale biofilm is een lastige onderneming, vooral uit moeilijk bereikbare plaatsen als putten en fissuren. De doelstelling van het onderhavige onderzoek was te bepalen of verwijdering van orale biofilm mogelijk is met een ultrasoon geactiveerde waterstroom.

Er werd een apparaat ontworpen dat door ultrasone trillingen vacuümbellen in een waterstroom creëert, die onder hoge druk caviteren. Op glasplaten en op artificiële molaren van een mondsimulatiemachine werden biofilms aangebracht die de cariogene bacteriën Streptococcus mutans, Actinomyces naeslundii of Streptococcus oralis bevatten. Een aantal glasplaten werd eerst zodanig bewerkt dat versies ontstonden die een rekenkundig normale verdeling van oppervlakteruwheid hadden. Om een interdentale ruimte te simuleren, werden op 1 mm afstand van elkaar 2 glasplaten met een biofilm die Streptococcus mutans bevatte parallel in een plastic houder geplaatst. Na toepassing van het apparaat met een al dan niet ultrasoon geactiveerde waterstroom werd visueel en met 3 methoden van microscopie bepaald hoeveel biofilm was verwijderd. Deze bepalingen werden ook verricht op van biofilm voorziene controleglasplaten die niet met het apparaat werden behandeld.

Met 1 van de microscopiemethoden kon worden vastgesteld dat na 10 seconden werking van het apparaat met een ultrasoon geactiveerde waterstroom alle gladde glasplaten met Streptococcus mutans in de biofilm nagenoeg schoon waren. Dit in tegenstelling tot de gladde glasplaten met deze biofilm die door het apparaat met een niet ultrasoon geac­tiveerde waterstroom waren behandeld en de gladde con­troleglasplaten met deze biofilm. Tussen deze laatste 2 glasplaten kon ook geen statistisch significant verschil worden vastgesteld. Verder bleek dat alle verruwde glasplaten en artificiële molaren met biofilm die 1 van de 3 cariogene bacteriën bevatte na behandeling met een ultrasoon geactiveerde waterstroom statistisch significant schoner waren dan bij gebruik van een niet ultrasoon geactiveerde waterstroom.

Het verwijderen van orale biofilm met een ultrasoon geactiveerde waterstroom lijkt op basis van dit laboratoriumonderzoek een veelbelovende methode.

Bron

• Howlin RP, Fabbri S, Offin DG, et al. Removal of dental biofilms with an ultrasonically activated water stream. J Dent Res 2015; 94: 1303-1309.