Fibromyalgie is een syndroom dat zich kenmerkt door pijn verspreid over diverse spieren en gewrichten in het lichaam, door rugpijn, pijn bij palpatie en door bijkomende symptomen als vermoeidheid, slaapproblemen, ochtendstijfheid, concentratieproblemen, gebrek aan energie, weersgevoeligheid en een gevoel van zwelling in handen, voeten en aangezicht. Een groep Duitse onderzoekers bekeek retrospectief een groep patiënten bij wie ze zowel temporomandibulaire als craniocervicale disfunctie hadden gediagnosticeerd, of ze ook voldeden aan de meest recente diagnostische criteria voor fibromyalgie.

Het ging om 555 patiënten die tussen 1997 en 2007 de diagnosen temporomandibulaire en craniocervicale disfunctie hadden gekregen op basis van onder andere de Research Diagnostic Criteria for Temporomandibular Disorder (RDC/TMD) en een klinisch onderzoek van het craniocervicale gebied. Hun patiëntendossiers werden retrospectief onderzocht op mogelijke diagnostische criteria voor fibromyalgie van onder andere de American College of Rheumatology van 2010 en ze werden geïnterviewd door een tandarts met behulp van een standaard vragenlijst. Van de 555 patiënten voldeden 351 (63%) aan de criteria voor fibromyalgie, 246 (70%) vrouwen en 105 mannen, in leeftijd variërend van 12 tot 74 jaar met een gemiddelde leeftijd van 45 jaar. Op een schaal van 1 tot 10 bedroeg hun gemiddelde pijnscore 8,3 en dat was statistisch significant hoger dan de gemiddelde pijnscore van de resterende 204 patiënten die 5,5 was. Ook bijkomende symptomen als onvoldoende slaap, duizeligheid, cognitieproblemen en uitputting kwamen statistisch significant meer voor bij patiënten die voldeden aan de criteria voor fibromyalgie dan bij de overige patiënten. Uit de vragenlijst bleek dat de patiënten met de diagnosen temporomandibulaire disfunctie en fibromyalgie door de gebruikelijke behandelingen van temporomandibulaire disfunctie in 84% van de gevallen verlichting hadden ervaren van hun lichamelijke klachten en in 77% van de gevallen van hun kaakklachten.

Conclusie. Vermoedelijk werkt fibromyalgie het ontstaan van temporomandibulaire en craniocervicale disfunctie in de hand. Andersom kunnen deze disfuncties ten grondslag liggen aan diverse manifestaties van fibromyalgie.

Bron

• Losert-Bruggner B, Hülse M, Hülse R. Fibromyalgia in patients with chronic CCD and CMD – A retrospective study of 555 patients. Cranio 2017; 35: Epub ahead of print.